Wat is osteopathie?

Hoofdpijn, maag/darmklachten, chronische rug- nek en schouder klachten, uitstralende pijn in armen of benen, huilbaby’s, pijnklachten na operaties: dit is nog maar een deel van de klachten waarmee u bij een osteopaat terecht kan. Een osteopaat in Nederland is meestal een fysiotherapeut die de 5 jarige opleiding tot osteopaat heeft gevolgd. Artsen kunnen ook de opleiding tot osteopaat volgen.

Maar wat doet een osteopaat eigenlijk?

Een osteopaat onderzoekt en behandelt het hele lichaam met als doel bewegingsbeperkingen van zowel gewrichten als organen op te lossen. Een osteopaat gebruikt hiervoor uitsluitend zijn handen.

Waar een fysiotherapeut zich meestal lokaal richt op de plek waar iemand last heeft kijkt een osteopaat breder: dit betekent dat bijvoorbeeld bij rugpijn ook de enkels, knieën en heupen worden bekeken. Als de enkels niet goed bewegen kan dat namelijk een oorzaak zijn waardoor rugklachten aanhouden.

Gewrichten moeten soepel zijn anders kunt u (pijn)klachten krijgen, dat is voor de meeste mensen logisch. Maar wist u dat een goede beweeglijkheid ook geldt voor organen en de schedel? De darm en de maag moeten bijvoorbeeld goed kunnen bewegen om het voedsel te verteren en te verplaatsen. De longen zetten zich uit en krimpen bij elke ademhalingsbeweging, en onder invloed van elke ademhaling verplaatsen de nieren naar boven en beneden.

Sympatisch zenuwstelsel

U kunt zich misschien voorstellen dat als een orgaan niet goed beweegt dit mechanische spanning kan geven aan alle structuren wat erbij in de buurt ligt: spieren van de rug, spieren van de heup of het bekken. Als u bijvoorbeeld onderaan uw trui trekt dan komt de stof bij de schouders ook op spanning te staan.

Op deze manier kunnen spieren en gewrichten minder goed gaan bewegen en pijnklachten geven. Andersom werkt het ook zo: een verminderde beweeglijkheid van bijvoorbeeld het bekken kan zorgen voor een verminderde beweeglijkheid van de darm wat klachten kan geven als: pijn, krampen of gestoorde stoelgang.

Een deel van de orgaanaansturing komt vanuit de rug. Als een wervel niet goed beweegt kan dat effect hebben op het orgaan wat daarmee, via een autonome zenuw, in verbinding staat. Andersom kan een slecht functionerend orgaan ook zorgen voor pijn en een bewegingsbeperking van de wervels.

Een osteopaat test en behandelt dus de beweeglijkheid van gewrichten zoals de voet, knie en wervels maar ook de beweeglijkheid van de darm t.o.v. het bekken, of van de maag t.o.v. het middenrif, of de beweeglijkheid van de diverse botstukken van de schedel.

Een osteopaat behandelt ook baby’s en (kleine) kinderen. Klik hier voor meer informatie.

Hoe is Osteopathie ontstaan?

De grondlegger van de osteopathie is de Amerikaanse arts Andrew Taylor Still. Door middel van het combineren van zijn medische kennis met eigen, nieuwe inzichten heeft hij de osteopathie ontwikkeld. Hij heeft geleerd van “the bonesetters”. Deze groep mensen trokken in Amerika van stad naar stad om mensen te helpen met lichamelijke ongemakken. Dit deden ze o.a. middels het uitvoeren van manipulaties (ook wel kraken in de volksmond), en het rechtzetten van gebroken botten.

Andrew Taylor Still

Een ander inzicht was destijds dat alle lichaamsweefsels een zekere mate van beweging behoren te vertonen en dat verlies van deze beweeglijkheid een nadelige invloed heeft op de gezondheid. Hij ontwikkelde een manier om met zijn handen weefsels met verminderde beweeglijkheid in het lichaam te kunnen opsporen. Met specifieke handelingen herstelde hij die beweeglijkheid, om zo een genezend effect op het lichaam uit te oefenen. Deze behandelwijze was toen revolutionair.

In 1891 stichtte Andrew Still ‘The American School of Osteopathy‘. Dat was het startsein voor een verdere ontwikkeling van de osteopathie. In de Verenigde Staten, maar ook Australië, Canada, Frankrijk en Engeland is osteopathie nu een universitaire wetenschappelijke studie en een erkende vorm van geneeskunde in de gezondheidszorg.

Osteopathie in Nederland

In Nederland is deze vorm van geneeskunde nog relatief jong: de eerste NVO en NRO osteopaten vestigden zich in 1985 in Nederland. In 1987 is de Nederlandse Vereniging voor Osteopathie opgericht, gevolgd door het Nederlands Register voor Osteopathie in 1989. De laatste tien jaar raakt osteopathie ook in Nederland steeds meer bekend.

In Nederland zijn nu zo’n 700 osteopaten actief. Op dit moment wordt in Nederland osteopathie door zorgverzekeraars nog gezien als een alternatieve behandelwijze. De Nederlandse Vereniging voor Osteopaten maakt zich hard voor de erkenning van osteopathie als reguliere geneeskunde in Nederland. Het Beroepscompetentieprofiel levert hier een belangrijke bijdrage aan. Binnenkort wordt het Nederlandse Register voor Osteopathie bijgeschreven in het keurmerkregister van VWS.